Πεταλούδες, οι μάγισσες του καμουφλάζ.

Οι πεταλούδες κατατάσσονται στην τάξη των λεπιδόπτερων, της ομοταξίας των εντόμων, του φύλου των αρθρόποδων, του ζωικού βασιλείου. Η χώρα μας είναι αρκετά πλούσια σε είδη πεταλούδων, καθώς υπάρχουν 236 αναγνωρισμένα είδη ελληνικών πεταλούδων. 

Zerynthia polyxena

Οι πεταλούδες είναι σχετικά ευαίσθητα έντομα (δεν διαθέτουν δόντια, νύχια ή άλλον επιθετικό εξοπλισμό) έχουν υιοθετήσει σειρά μέτρων για να εξασφαλίσουν την προστασία τους, όπως, το καμουφλάζ. Έτσι, μια πληθώρα ειδών εμφανίζει αξιοσημείωτη προσαρμογή στα χρώματα του περιβάλλοντος όπου ζει. (Θα έχετε πιθανόν προσέξει ότι αυτό που θεωρούσατε ένα ακόμη φύλλο στο δένδρο δεν ήταν φύλλο αφού πέταξε βιαστικά καθώς πλησιάσατε περισσότερο). Θα έχετε επίσης προσέξει πως τα σχέδια στα φτερά ορισμένων πεταλούδων μοιάζουν με μάτια. Μάτια μεγάλα, ικανά να αποτρέψουν έναν εχθρό, αφού παραπέμπουν σε πρόσωπο ζώου πολύ μεγαλύτερου και περισσότερο τρομακτικού από μια αθώα πεταλούδα.

Danaus chrysippus

Οι πεταλούδες που βλέπουμε και θαυμάζουμε δεν είναι παρά το ώριμο στάδιο της ανάπτυξης ενός εντόμου που υπόκειται σε πλήρη μεταμόρφωση: από το αβγό προκύπτει η κάμπια η οποία μετατρέπεται σε χρυσαλλίδα και από τη χρυσαλλίδα προκύπτει η πεταλούδα. Ο μέσος χρόνος ζωής μιας πεταλούδας είναι 8-10 ημέρες και αυτό επειδή είναι σχετικά ευαίσθητη και έχει πολλούς θηρευτές. 

Colias alfacariensis

Υπάρχουν και είδη στα οποία το στάδιο της πεταλούδας διαρκεί για έναν χρόνο. Τα είδη αυτά αδρανοποιούνται κατά τη διάρκεια του θέρους, επανεμφανίζονται τον Οκτώβριο με Νοέμβριο, πέφτουν σε χειμερία νάρκη και εμφανίζονται εκ νέου την άνοιξη για να ζευγαρώσουν. Η πλειονότητα των πεταλούδων πάντως πρέπει να φροντίσει να αναπαραχθεί στο διάστημα των 10 ημερών που διαρκεί το στάδιο της ωριμότητας. 

Vanessa Atalanta  σε ανθισμένο αλμυρίκι.

Αυτός ο κύκλος των τεσσάρων σταδίων (αβγό-κάμπια-χρυσαλλίδα-πεταλούδα) μπορεί να επαναληφθεί ακόμη και τρεις ή τέσσερις φορές τον χρόνο εφόσον οι συνθήκες είναι καλές. Υπάρχουν όμως και είδη τα οποία δεν εμφανίζουν παρά μόνο μία γενιά τον χρόνο.

 

Iphiclides podalirius 

(πηγή φωτογραφιών: nature-greec.blogspot.gr και κειμένου: www.tovima.gr/science)